Utarbeidet av Rikstrygdeverket. Helsetjenestedivisjonen 01.06.2005
Sist endret 24.09.2014, jf. § 3, NAV.no er endret til HELFO.no
Innledning
Helsedepartementet har med hjemmel i folketrygdloven § 5-21 gitt forskrift om fastlønnstilskudd til delvis dekning av kommunenes utgifter til fysioterapitjenesten.
Kommunene har i henhold til kommunehelsetjenesteloven § 1-3 ansvar for å tilby fysioterapitjenester til sine innbyggere. Formålet med ordningen med fastlønnstilskudd er å gi kommunene valgfrihet i forhold til om de vil gi driftstilskudd til privat praksis eller ansette fysioterapeuter på fast lønn. Enkelte oppgaver må imidlertid ivaretas av fysioterapeuter på fast lønn. Dette gjelder for eksempel administrative gjøremål, behandling i syke- og aldershjem, helsestasjon og skolehelsetjeneste. Folketrygdens refusjonsordning for privatpraktiserende fysioterapeuter omfatter ikke disse tjenestene.
Arbeids- og velferdsdirektoratets kommentarer skal være til støtte ved anvendelsen av forskriften. Rundskrivet er ikke lagt opp som en sammenhengende beskrivelse av bestemmelsene på området, og det forutsettes derfor god kjennskap til forskriften. Kommentarene er ordnet etter paragrafene i forskriften.
Det er en forutsetning for fastlønnstilskudd at fysioterapeuten har autorisasjon, eventuelt turnuslisens dersom vedkommende er turnuskandidat. Kommunen skal på forespørsel kunne dokumentere dette overfor HELFO.
Kommunen kan ved kurativ behandling kreve ordinær egenandel av pasientene i henhold til forskrift om stønad til dekning av utgifter til fysioterapi. Kommunen kan imidlertid ikke kreve egenandel av personer som har rett til dekning etter honorartakst, og kommunen kan heller ikke kreve disse egenandelene av trygden.
Pasienter med frikort egenandelstak 2, skal ikke betale egenandel, og kommunen kan i slike tilfeller kreve egenandelen refundert fra HELFO.
Stillingens omfang
For at det skal tildeles fastlønnstilskudd, er det et vilkår at stillingen utgjør mer enn 1/3 av full stilling. Formålet med denne begrensningen er å forhindre unødig oppsplitting av stillinger. Det gjelder en tilsvarende begrensning når det gjelder tildeling av driftstilskudd. Disse kan ikke utgjøre mindre enn 1/5 av fullt driftstilskudd.
Et fullt fastlønnstilskudd skal beregnes på grunnlag av 1620 timer per år (36 timer per uke x 45 uker). For tilsatte over 60 år, skal fastlønnstilskuddet beregnes på grunnlag av 1584 timer (36 timer per uke x 44 uker).
Stillingens innhold
Det kan ikke gis fastlønnstilskudd dersom administrative, kommunale gjøremål utgjør mer enn halvparten av stillingens omfang.
Det kan heller ikke gis fastlønnstilskudd dersom stillingen ikke er tillagt kurative oppgaver utenfor institusjon. Med institusjon menes skolehelsetjeneste, helsestasjon, alders- og sykehjem. Disse fysioterapitjenestene har kommunen selv ansvar for å finansiere, og det blir ikke gitt refusjon etter takster når fysioterapeuter med driftstilskudd gir behandling disse stedene.
Forskriften stiller ikke klare krav til omfanget av de kurative oppgavene utenfor institusjon, men det er et klart vilkår at stillingen skal være tillagt denne type oppgaver. Det kan derfor ikke tildeles fastlønnstilskudd til stillinger som utelukkende er knyttet til for eksempel syke- og aldershjem eller helsestasjon. Helse- og omsorgsdepartementet og Arbeids- og velferdsdirektoratet er kommet til at omfanget av kurativt arbeid utenfor institusjon bør være på minimum 5 timer per uke. Intensjonen med fastlønnstilskuddet er at dette skal gis i stedet for refusjon etter takster. Refusjon etter takster gis kun ved kurative oppgaver utenfor institusjon. Likevel godkjenner man etter langvarig praksis å tildele fastlønnstilskudd på grunnlag av stillinger med kun et fåtall timer kurativt arbeid utenfor institusjon per uke.
Ledighet i stilling/permisjoner
Hvis det har vært ledighet i stillingen på to måneder eller mindre i løpet av oppgjørsperioden (halvåret), skal det ikke foretas reduksjoner i fastlønnstilskuddet. Har stillingen vært ubesatt i mer enn to måneder, skal fastlønnstilskuddet reduseres tilsvarende. Har for eksempel stillingen vært ubesatt i 3 av 6 måneder, skal det kun utbetales 50 prosent fastlønnstilskudd.
Stillingen anses ikke som ledig dersom fysioterapeuten er sykmeldt, og kommunen har tatt inn vikar.
Ved lengre permisjoner skal fastlønnstilskuddet reduseres som om det var ledighet i stillingen. Dette gjelder likevel ikke dersom det er tilsatt vikar. Også ved deltidspermisjoner skal fastlønnstilskuddet reduseres. Dersom en fysioterapeut har 20 % permisjon fra en 100 % stilling, skal tilskuddet beregnes til 80 % av fullt tilskudd med mindre det tas inn vikar i 20% stilling.
Kombinasjon av fastlønnsstilling og driftstilskudd
Det kan ikke tildeles fastlønnstilskudd dersom fysioterapeuten har deltidsstilling på fast lønn kombinert med delvis driftstilskudd i samme kommune . Denne avgrensningen er gjort for å forhindre en sammenblanding av fastlønnspraksis og privat praksis. Et delvis driftstilskudd gir ubegrenset rett til refusjon, og dersom man aksepterer kombinasjon av fast lønn og driftstilskudd, vil dobbeltfinansiering kunne forekomme.
Dersom fysioterapeuten har driftstilskudd fra en annen kommune enn den som vedkommende mottar lønn fra, er dette ikke til hinder for å tildele fastlønnstilskudd til kommunen. Det er heller ikke noe til hinder for at en fysioterapeut kan vikariere både i en fastlønnsstilling og i en driftstilskuddspraksis. I slike tilfeller vil vikariatet i driftstilskuddspraksisen ikke påvirke tildelingen av fastlønnstilskudd.
Det kan tildeles fastlønnstilskudd dersom fysioterapeut i tillegg til fulltidsstilling på fast lønn, har delvis driftstilskudd fra kommunen. Risikoen for sammenblanding av praksiser anses for å være liten når fysioterapeuten er ansatt i kommunen i 100 % stilling.
Kommunen skal ved fremsettelse av krav om fastlønnstilskudd fylle ut en regning for hver stilling på blankett NAV 05-21.01 (Regning fastlønnstilskudd (enkeltstilling)). I tillegg skal kommunen fylle ut en samleregning på blankett NAV 05-10.05 (Forenklet samleregning). Blankettene finnes på HELFO.no under Helsepersonell - fysioterapeut og manuellterapeut - skjema: http://www.HELFO.no/helsepersonell/fysioterapeut-og-manuellterapeut/Sider/default.aspx.
Kravet settes fram for hvert halvår og utbetales etterskuddsvis.
Fristen for å sette fram krav er 6 måneder regnet fra det tidspunkt kravet tidligst kunne vært satt fram, dvs. fra utgangen av hvert halvår, henholdsvis 31.12 og 30.6. Dette følger av folketrygdloven § 22-13. Det er viktig at HELFO informerer kommunene om hvilke frister som gjelder.
Krav som fremsettes innen seks måneder regnes som rettidig fremsatt selv om kravet ikke er tilstrekkelig dokumentert. Kommunen må imidlertid fremlegge nødvendig dokumentasjon innen utløpet av den ordinære foreldelsesfristen på tre år, jf. foreldelsesloven § 2.
HELFO skal kontrollere kravet og foreta utbetaling gjennom behandlerrutinen (gruppenummer 140) i Infotrygd. Antall regninger settes lik antall regninger for enkeltstillinger. Utbetalingen skal posteres på konto 361 90000. Dokumentasjonen fra kommunen skal arkiveres som regnskapsbilag.
HELFO skal foreta utbetaling senest en måned etter at kravet er mottatt.
HELFO bør foreta stikkprøvekontroller i forhold til om fysioterapeuten faktisk har vært ansatt i hele den perioden det søkes fastlønnstilskudd for. Dette kan gjøres ved å be om regnskap for stillingen, oversikt over utbetalt lønn etc.