Utarbeidet av Rikstrygdeverket, Helsetjenestekontoret, 01.01.2004. Gjelder for reiser (syketransport ) foretatt etter 31.12.2003.
Endret av Arbeids- og velferdsdirektoratet, Pensjon og ytelser, Helsetjenester 27.06.2007 jf overskriften:
Nærmeste sted
Vedlegg
3. Avtale om ledsagelse av pasient
[Endret 6/06, 2/07]
Pasientrettighetsloven § 2-6 og spesialisthelsetjenesteloven § 5-5 gir hjemmel for å dekke utgifter ved reise til og fra medisinsk behandling (syketransport). Tidligere (fram til 01.01.2004) ble slike utgifter dekket etter folketrygdloven §§ 5-16 til 5-18. Regionale helseforetak har ansvar for utgiftsdekningen, men det er inngått avtale mellom regionale helseforetak og Arbeids- og velferdsdirektoratet om at NAV lokalt skal behandle og treffe vedtak i alle saker som gjelder oppgjør mot personnummer. Helsetilsynet i fylket er klageinstans i slike saker.
Helsedepartementet har, med hjemmel i pasientrettighetsloven § 2-6 og spesialisthelsetjenesteloven § 5-5, gitt forskrift om dekning av utgifter ved reise for undersøkelse og behandling. Innholdet i forskriften er i all hovedsak det samme som i tidligere lov og forskrift til folketrygdloven §§ 5-16 til 5-18.
Reglene forutsetter at pasienten dekker en egenandel for reise og opphold. Satsene for oppholdsgodtgjørelse bygger på at pasienten ville hatt utgifter også om reisen ikke var blitt foretatt.
Store utgifter som kreves dekket skal være dokumentert med kvittering.
Formålet med bestemmelsene er å sikre at lange avstander og økonomiske forhold ikke skal hindre den enkelte i å få dekket sitt behov for nødvendig undersøkelse og behandling.
[Endret 2/07]
Hvis reiseutgifter dekkes etter annen lovgivning, gis ikke stønad etter forskriften om syketransport.
For eksempel har Lov om tannhelsetjenesten § 5-1 tredje ledd bestemmelser om fylkeskommunal dekning av reiseutgifter for en del pasientgrupper som søker tannlegehjelp i Den offentlige tannhelsetjenesten.
Har pasienten behov for ambulansetjenester, dekkes ikke transporten med hjemmel i forskriften om syketransport, men regionale helseforetak har finansieringsansvaret også for ambulansetransport.
Reiseutgifter i forbindelse med formål som det gis bidrag til etter folketrygdloven § 5-22, skal dekkes av folketrygden som bidrag, og ikke av regionale helseforetak etter forskriften om syketransport, se rundskriv til folketrygdloven § 5-22.
[Endret 2/07]
Arbeids- og velferdsdirektoratets kommentarer skal være til støtte ved anvendelsen av forskriften. Rundskrivet er ikke lagt opp som en sammenhengende beskrivelse av bestemmelsene på området, og det forutsettes derfor god kjennskap til forskriften.
Kommentarene er ordnet etter paragrafene i forskriften. Under hver paragraf er kommentarene ordnet alfabetisk under aktuelle stikkord.
Arbeidsrutiner er kommentert til slutt i rundskrivet.
[Endret 2/07]
Kommunen dekker reiseutgifter til allmennlege og fysioterapeut for beboere i alders- og sykehjem. Beboernes reiseutgifter til spesialisthelsetjenester (sykehus/privatpraktiserende spesialister) og annen behandling dekkes etter forskriften om syketransport. Korttidsopphold i alders- og sykehjem er likestilt med opphold av lengre varighet.
Ved innflytting i og utskrivning fra sykehjem dekkes reiseutgiftene etter pasientrettighetsloven. Reiseutgifter ved inn- og uflytting fra aldershjem er beboerens eget ansvar.
Spesialsykehjem (f.eks. psykiatriske sykehjem) er en spesialisthelsetjeneste på linje med sykehus mv. Reiseutgifter dekkes ikke mens pasienter er innlagt i spesialsykehjem.
Bruk av ambulansebåt til syketransport skal være rekvirert av lege, og dekkes bare når billigere forsvarlig transport ikke kan skaffes. Dette gjelder ikke når pasientens situasjon krever øyeblikkelig hjelp.
Reiseutgifter for barn som mottar spesialpedagogisk hjelp i barnehage dekkes ikke.
[Endret 2/04, 2/07]
Fra 1. januar 2004 er finansieringsansvaret for utenlandsbehandling overført til regionale helseforetak. Midlene til ”bidragsordningen” og ”pasientbroen/utenlandsmilliarden” er overført til regionale helseforetaks budsjettkapitler. De regionale helseforetakene må betale all transport av pasienter som passerer ”riksgrensen” (fly, tog, båt) fra egen ramme (basistilskuddet). Reiseutgifter innenlands fra hjemsted til nærmeste flyplass, togstasjon og lignende dekkes imidlertid av NAV lokalt etter forskriften om syketransport.
Norske helsemyndigheter arrangerer i tillegg behandlingsreiser til utlandet for barn og voksne med revmatisk sykdom, psoriasis-pasienter og barn med leddgikt og astma/lungesykdommer. Sekretariatet for ordningen er lagt til Rikshospitalet, Behandlingsreiser til utlandet. Krav om dekning av reiseutgifter fra hjemsted til nærmeste flyplass, togstasjon o.l. i forbindelse med behandlingsreisene fremmes for NAV lokalt. Reiseutgifter for øvrig dekkes samlet for alle som har reist etter krav fra reisearrangøren/Rikshospitalet til regionalt helseforetak.
Ved bruk av privat bil helt fram til avreisested fra Norge, kan det ytes refusjon etter kilometersatsen for egen bil med inntil hva billigste reisemåte med rutegående transportmiddel ville kostet. NAV lokalt må forsikre seg om at reisebilletter ikke også dekkes gjennom behandlingsreisenes sekretariat.
Reiseutgifter i forbindelse med fysioterapi i utlandet som det ytes bidrag til etter § 5-22 i folketrygdloven dekkes ikke.
Reiseutgifter til etterlattesamtaler dekkes ikke.
[Endret 2/07]
Reiseutgifter dekkes bare i de tilfeller reise til familievernkontor er nødvendig av medisinske eller behandlingsmessige grunner, og dette må attesteres av familievernkontorets faglige leder. Reiseutgifter kan dekkes selv om det ikke gis undersøkelse og behandling som nevnt i folketrygdloven kapittel 5 ved familievernkontoret.
Dersom partene bor forskjellig sted i landet, kan reiseutgifter dekkes til det familievernkontor som er nærmeste sted for en av partene. Familievernkontorets faglige leder må attestere at det er nødvendig at partene møter samme sted.
Ved mekling etter Barneloven og Ekteskapsloven dekkes reiseutgifter eventuelt av fylkesmannen, ikke etter pasientrettighetsloven.
Se § 2, Nærmeste sted.
Reise i forbindelse med forebyggende helsearbeid, herunder skjermbildeundersøkelser, dekkes ikke. Hvis det ved slik undersøkelse fremkommer mistanke om sykdom, kan reise i forbindelse med etterundersøkelse dekkes. Ved særskilt innkallelse til skjermbildeundersøkelse kan det gis dekning for reiseutgiftene (f.eks. dersom pasienten er pålagt undersøkelsen etter Smittevernloven).
Reise i forbindelse med forskning, evalueringsprosjekt e.l. dekkes ikke selv om sykdom påvises.
Reiseutgifter dekkes heller ikke i de tilfeller et sykehus innkaller en helbredet gruppe, f.eks. tidligere kreftpasienter, for videre undersøkelse i forskningsøyemed.
Reiseutgifter ved eventuell videre undersøkelse og behandling av påvist sykdom dekkes på vanlig måte.
Reise til medisinsk undersøkelse i anledning søknad om oppholdstillatelse, asyl, eller for å få helseattest til f.eks. førerkort eller til tegning av forsikring, dekkes ikke.
Det ytes godtgjørelse for reise til helsestasjon selv om det ikke gis behandling som nevnt i folketrygdloven kapittel 5.
Utgifter til henting av medisin dekkes ikke.
Regionale helseforetak har ansvaret for kjørekontorer som samordner syketransport med drosje mv. Helseforetakene har gitt retningslinjer for samordning, bl.a. bestemmelser om hvilke turer som skal bestilles på kjørekontoret. Det er opprettet et felles 810-nummer for kjørekontorene. Ved å ringe tlf.nr. 810 33 710 kommer man til nærmeste kjørekontor.
Reiseutgifter til kompetansesentre dekkes ikke. Det er gjort noen unntak.
Dpartementet har bestemt at nødvendige reise- og oppholdsutgifter til kompetansesenter for pasienter som er cocleaimplanterte kan dekkes. Det er en forutsetning for dekning av utgiftene at innkalling til kontroll skjer som ledd i oppfølgingen av behandlingen.
Sosial- og helsedirektoratet har ansvaret for å koordinere og videreutvikle tilbud til mennesker med sjeldne funksjonshemninger. Reiseutgifter dekkes for pasient og pårørende ved undersøkelse og behandling ved følgende kompetansesentra for sjeldne funksjonshemninger:
· Frambu, 1404 Siggerud
· Institutt for sjeldne diagnoser (tidligere Institutt for blødere)
· Nasjonalt Kompetansesenter for AD / HD, Tourettes Syndrom og Narkolepsi
· Senter for sjeldne sykdommer og syndromer (SSSS), Rikshospitalet
· Tannhelsekompetansesenteret for sjeldne medisinske tilstander (TAKOsenteret), Oslo.
· Trenings- og rådgivningssenteret (TRS), Sunnaas sykehus
· Nevromuskulært kompetansesenter, Universitetssykehuset i Nord
· Tuberøs sklerose kompetansesenter, Statens senter for epilepsi
· Norsk senter for cystisk fibrose, Ullevål universitetssykehus
· Kompetansesenter for porfyrisykdommer, Haukeland sykehus
· Kompetansesentra for døvblinde
Se også Helseinstitusjon (kurs) og rundskriv til folketrygdlovens § 5-10 (behandling for språk- og taledefekter hos logoped/audiopedagog).
Reiseutgifter i forbindelse med assistert befruktning i offentlig poliklinikk dekkes. Det gis dekning for inntil tre forsøk per barn. Reiseutgifter dekkes ikke for pasienter som velger behandling ved privat klinikk i Norge eller i utlandet.
Reiseutgifter for donor i forbindelse med sæddonasjon ved offentlig sykehus med sædbank dekkes også.
Selv om ledsagelse ikke er nødvendig av medisinske eller behandlingsmessige grunner, kan det etter praksis ytes godtgjørelse til ledsager som er nødvendig for å hindre at pasienten rømmer eller nyter rusmidler underveis til behandlingsstedet.
Se rundskriv til folketrygdlovens § 5-10 og Ekstraskyss.
Dersom det foreligger mistanke om sykdom, anvendes reglene som om sykdom var konstatert.
Brystkreftpasienter som kan ha fått bivirkninger på grunn av strålebehandling i perioden 1975-81, og som innkalles til landsomfattende etterundersøkelse ved Radiumhospitalet, får reiseutgifter dekket.
[Endret 2/07]
Transport av avdøde til obduksjonsavdeling kan ikke lenger dekkes som pasienttransport. Med virkning fra 1.1.2004 kan transport av båre i forbindelse med obduksjon som er rekvirert av lege, dekkes av NAV lokalt med hjemmel i folketrygdloven § 7-3.
[Endret 6/06, 2/07]
Reiseutgifter ved innleggelse og utskrivning fra opptreningsinstitusjoner og andre private rehabiliteringsinstitusjoner som har driftsavtale med regionalt helseforetak dekkes.
Reiseutgifter under oppholdet, for eksempel ved permisjoner, dekkes ikke. Pasienten har ansvar for, i samråd med sine behandlere, å planlegge andre behandlingstiltak slik at det ikke er nødvendig å reise fra opptreningsinstitusjon mv. til annen behandling. Reiseutgifter til lege, tannlege mv. (ambulatorisk behandling) under oppholdet dekkes eventuelt over institusjonens driftsbudsjett. Hvis pasienten i løpet av oppholdet må til kontroll for sin lidelse på det sykehuset som har rekvirert opptrening, dekkes reiseutgiftene.
Reise til opptreningsinstitusjon/privat rehabiliteringsinstitusjon i egen helseregion, som det regionale helseforetaket har avtale med, er å anse som reise til nærmeste sted. Pasienten har rett til dekning av reiseutgifter til rehabiliteringsopphold når institusjonen ligger innenfor egen helseregion. De regionale helseforetakene kan også inngå avtaler med rehabiliteringsinstitusjoner utenfor egen helseregion. Når pasienter henvises dit, begrenses reiseutgiftene til nærmeste institusjon i egen region uavhengig av hvilket tilbud som gis der. Det enkelte regionale helseforetak kan likevel bestemme at de vil gi dekning utover det pasienten har rett til etter pasientrettighetsloven, for eksempel ved å dekke reiser til rehabiliteringsinstitusjoner utenfor egen helseregion, som det regionale helseforetaket har inngått avtale med, dersom pasienten henvises dit.
Enkelte helseinstitusjoner anses å ha en landsdekkende funksjon. Reiseutgifter til disse institusjonene dekkes for pasienter fra hele landet, og uansett om institusjonen er nærmeste behandlingssted eller ikke. Dette gjelder Hernes Institutt A/L, Beitostølen Helsesportssenter, Valnesfjord Helsesportssenter, Attføringssenteret i Rauland, Granheim lungesenter og Glittreklinikken.
Hvis drosje er nødvendig ved hjemreise etter opphold på opptreningsinstitusjon mv., skal drosjen bestilles på nærmeste kjørekontor. Pasienten kan ikke bestille drosje fra sitt hjemsted for å bli hentet siden dette kan gi høyere transportutgifter.
Utgifter til hjemreise (permisjonsreiser) for innlagte i regionsykehus, spesialsykehus og landsdekkende sykehus dekkes ved livstruende sykdom. Før reiseutgifter kan dekkes, må det foreligge bekreftelse på at pasienten lider av livstruende sykdom. Permisjonsreiser dekkes ikke for pasienter som er bosatt i det fylket hvor sykehuset ligger.
Permisjonsreiser for innlagte pasienter dekkes ikke i andre tilfeller enn dette, heller ikke når institusjonen helt eller delvis holder stengt i helg, høytid eller ferie.
Dersom pasient med livstruende sykdom har omsorg for barn under 14 år og ikke selv makter å reise hjem, kan nære pårørendes reiseutgifter til pasienten dekkes en gang per uke hvis pasienten er innlagt to uker eller mer, slik at medlemmet kan opprettholde kontakten med barnet/barna under sykehusoppholdet. Det bør foreligge uttalelse fra behandlende lege. Oppholdsutgifter for pårørende dekkes ikke.
Se også Seriebehandling.
Dekning av reiseutgifter til privat klinikk mv. er betinget av at klinikken har avtale med regionalt helseforetak, eller at folketrygden yter stønad til behandlingen, dvs. at det foreligger takst for behandlingen i Legetariffen for privatpraktiserende leger (forskrift til lovens § 5-4). Se også folketrygdloven § 5-4 andre ledd med tilhørende forskrift (krav om at behandleren har driftstilskudd).
Se også Nærmeste sted.
Reise i forbindelse med innleggelse i privat sykehus dekkes hvis helseinstitusjon i pasientens helseregion bestemmer at pasienten skal innlegges i privat sykehus, og helseforetak betaler for behandlingsutgiftene. Ordningen med fritt sykehusvalg (se avsnittet Fritt sykehusvalg) gjelder også for private sykehus som har avtale med regionalt helseforetak.
Reiseutgifter dekkes for pasient som er under psykiatrisk ettervern. Dette gjelder også under tvungent psykiatrisk ettervern hvor pasienten bor utenfor helseinstitusjonen, men ikke er formelt utskrevet fra institusjonen. Reiseutgifter dekkes til og fra opphold ved institusjonen med mindre pasienten er å anse som dagpasient. Se definisjon av dagpasient under Helseinstitusjon.
[Endret 6/06]
Det må være foretatt en reise i lovens forstand. Avstanden til behandlingsstedet bør være minst 3 kilometer for at det kan regnes som en reise i lovens forstand. Dette gjelder også for dekning av reiseutgifter til ledsagere, barn under 12 år og ved yrkes- eller krigsskade.
Reise innen en bys grense hvor det kan benyttes rutegående transport til lokal minstetakst (enhetstakst), dvs. hvor prisen er uavhengig av kjørelengden, regnes ikke som en reise i lovens forstand. Dersom skyssutgiftene overstiger lokal minstetakst, kan det legges til grunn at det foreligger en reise i lovens forstand.
Dyrere transport (ekstraskyss), som er nødvendig på grunn av medlemmets helsemessige tilstand, anses i alle tilfeller som en reise i lovens forstand. Dette gjelder også innen en bys grense og selv om avstanden til behandlingsstedet er mindre enn 3 kilometer. Medlem med godkjent yrkesskade som av helsemessige grunner må benytte egen bil (evt. handikapbil), vil få refusjon etter sats fastsatt i forskriftens § 2 nr. 2, selv om utgiftene utgjør mindre enn lokal minstetakst (enhetstakst).
Ved bestilling krever reisebyråene et tillegg til kostnadene for reisebilletten i form av en prosentvis avanse/provisjon eller et fast beløp per tjeneste. Utgifter til nødvendige tjenester ved kjøp av reisebillett gjennom reisebyrå dekkes. Faktureringsgebyr (betaling for å utstede faktura) dekkes ikke. Dersom billetten kan utleveres på flyplassen eller liknende, anses eventuelle kostnader i forbindelse med forsendelse av billett heller ikke som nødvendige.
Dekning av reiseutgifter er betinget av at medlemmet blir undersøkt eller behandlet. Hvis pasienten ikke blir undersøkt eller behandlet, og ikke kan lastes for det, kan utgifter ved å ha reist forgjeves dekkes.
Se § 2, Ekstraskyss.
Nødvendige utgifter til forsendelse av reisegods kan dekkes (f.eks. separat frakt av rullestol).
[Endret 2/04]
Reiseutgifter til rusmiddelinstitusjon dekkes fra og med 1. januar 2004. Dette gjelder både reise til døgninstitusjon og ved reise til poliklinikk. Både leger og sosialtjenesten har adgang til å henvise pasienter til rusmiddelinstitusjon.
Transportør (f.eks. drosjeeier) som har avtale om direkte oppgjør, plikter å samordne syketransporten så langt det er mulig, slik at flest mulig pasienter kan bli med på samme tur.
Se også Kjørekontor.
Pasienter som må bo utenfor hjemstedet under seriebehandling, får dekket utgifter til hjemreise ved en eller flere dagers opphold i behandlingen, f.eks. i helgene.
Dersom pasient med livstruende sykdom har omsorg for barn under 14 år og selv ikke makter å reise hjem, kan det ytes godtgjørelse for nære pårørendes reise til pasienten en gang per uke hvis behandlingen varer to uker eller mer. Det bør foreligge uttalelse fra behandlende lege.
Vanligvis dekkes ikke hjemreiser (permisjonsreiser) for innlagte pasienter. Se dog Permisjoner.
Se vedlegg nr. 1.
Reiseutgifter til og fra skole dekkes ikke, heller ikke ved yrkesskade, jf. Opplæringsloven, kap 7.
Det er innført full egenbetaling for sterilisering av menn, og økt egenbetaling for sterilisering av kvinner i offentlig poliklinikk. Ifølge Helsedepartementet innebærer dette at reiseutgifter ikke dekkes i forbindelse med sterilisering, bortsett fra når sterilisering av kvinner skyldes medisinsk indikasjon. I sistnevnte tilfelle er det gjort unntak fra regelen om egenbetaling, og reiseutgifter dekkes etter vanlige regler. Unntaket omfatter kvinner som av medisinske årsaker ikke bør bli gravide, kvinner som ikke tolererer annen prevensjon og sterilisering etter særskilt tillatelse (vedtak i steriliseringsnemnd).
Ekstra reiseutgifter som følge av streik o.l. kan dekkes hvis utgiftene anses å være nødvendige.
Vanligvis dekkes pasientens reiseutgifter ved undersøkelse eller behandling hos privatpraktiserende lege, fysioterapeut og psykolog, men dersom folketrygden ikke yter refusjon for undersøkelsen/behandlingen, dekkes heller ikke reiseutgiftene. Se også folketrygdloven §§ 5-4, 5-7 og 5-8 andre ledd.
Reiseutgifter til tannlege, kiropraktor og logoped/audiopedagog dekkes bare dersom folketrygden dekker behandlingen, se folketrygdloven §§ 5-6, 5-9 og 5-10. Vi minner om at folketrygden yter stønad til et begrenset antall behandlinger hos kiropraktor per år, og behandling hos tannlege dekkes bare i enkelte tilfeller.
[Endret 2/07]
Ved innleggelse i helseinstitusjon på fastlandet, gjelder følgende regler: Svalbard anses som innleggelsessted. Hvis det er medisinsk nødvendig med innleggelse i sykehus på fastlandet, dekkes reiseutgifter til nærmeste sted pasienten kan få behandling. Dette vil enten være Universitetssykehuset Nord-Norge HF (UNN) eller sykehus i pasientens hjemstedsfylke dersom UNN ikke kan ta imot pasienten eller hjemstedsfylket ikke garanterer for oppholdet ved UNN. Reglene om fritt sykehusvalg gjelder også for personer bosatt på Svalbard.
Ved utskrivning dekkes reiseutgifter tilbake til innleggelsesstedet, dvs. Svalbard, eller til vedkommendes bosted på fastlandet. Reiseutgifter til bosted på fastlandet dekkes selv om utgiftene overstiger reiseutgiftene til Svalbard. Ved eventuell senere reise tilbake til Svalbard gis ingen dekning for reiseutgifter.
Det er NAV Tromsø som behandler krav om dekning av reiseutgifter for personer som bor på Svalbard.
Det skal ikke gis dekning for reiseutgifter i forbindelse med skoletannhelsetjenesten eller den fylkeskommunale tannhelsetjenesten hvor folketrygden ikke yter refusjon for behandlingen, unntatt ved kjeveortopedisk behandling. Reiseutgifter i forbindelse med kjeveortopedisk behandling dekkes også når slik behandling finner sted i fylkestannhelsetjenestens regi. Det er likevel et vilkår at pasienten ikke kan nyttiggjøre seg tilbud om organisert gratis transport.
Det kan ytes godtgjørelse til tolk for døve og til tolk for samisktalende pasient som ikke snakker norsk. Hvis det er nødvendig at tolken både ledsager under reisen og er til stede under ambulant behandling, godtgjøres begge deler. Se videre under Arbeidsgodtgjørelse i kommentarene til § 8.
Reiseutgifter dekkes imidlertid ikke for tolk til fremmedspråklig pasient.
Til nødvendig ledsagelse ved syketransport som utføres av politi eller lensmenn, ytes det reise, oppholds og arbeidsgodtgjørelse etter særskilt regulativ, dvs. Statens reiseregulativ og vedkommendes ordinære lønnsregulativ. Det ytes imidlertid ikke arbeidsgodtgjørelse for vakthold utenom reisen, f.eks. over psykiatriske pasienter.
Utgifter til bomvei kan dekkes. Bomavgift dekkes bare som for vanlig personbil. Hvis medlemmet ikke har utgifter ved passering av bom, skal bomavgiften ikke dekkes. Det samme gjelder ved bruk av drosje (ekstraskyss). Dersom ekstraskyss ikke er nødvendig, begrenses de samlede utgifter til hva det ville ha kostet å reise med rutegående transport.
Se vedlegg nr. 1.
Se Ekstraskyss.
Se forskriftens § 2.
Egen/privat bil som ekstraskyss
Tillegget for ekstra medlem er begrenset til personer som har rett til å få dekket utgifter til syketransport, dvs. nødvendig ledsager og personer som skal til nødvendig undersøkelse eller behandling som omfattes av forskriften. Tillegget kan gis for sjåfør som er nødvendig ledsager. Hvis medlemmet benytter privat bil som ekstraskyss, men ikke kan kjøre selv, gis tillegget også for sjåfør som ikke er nødvendig ledsager. Tillegget kan bare gis når det er minst to i bilen.
Eksempel: Mor med sykt barn har drosje-rekvisisjon, men blir i stedet kjørt til lege av nabo. Mor er nødvendig ledsager, men har ikke førerkort. Naboen er nødvendig sjåfør. Stønad ytes med ordinær sats for pasienten (barnet). Tillegget gis for mor som nødvendig ledsager og for naboen som nødvendig sjåfør. Kilometergodtgjørelsen blir følgelig ordinær sats pluss to ganger tillegget.
Egen/privat bil i stedet for rutegående transport
Samlet godtgjørelse per person begrenses til hva skyss med rutegående transport ville ha kostet hvis rutegående transport kunne vært benyttet.
Eksempel: Tre personer skal til legebehandling og reiser sammen. Den enes bil benyttes. Strekningen er 10 mil og bussbilletten koster 100 kroner per person. Stønad etter ordinær sats gis til den som eier bilen, men siden bussbilletten bare koster 100 kroner begrenses stønaden til dette beløpet. Tillegget gis for hver av de to andre som skal til behandling. For disse utgjør tillegget mindre enn det bussbilletten koster, og tillegget begrenses derfor ikke.
Se også Egenandel.
[Endret 2/04, 2/07]
Se forskriftens § 2 nr. 2 og § 9.
Bruk av ekstraskyss (dyrere transportmiddel) må være nødvendig på grunn av medlemmets helsemessige tilstand, eller fordi det ikke foreligger mulighet for å benytte rutegående transport.
Ekstraskyss av helsemessige grunner må attesteres av det aktuelle helsepersonell. Følgende behandlere kan skrive rekvisisjon for bruk av drosje mv. (tidligere RTV-blankett 2.32, nå blankett IA 05-16.03): Lege, psykolog, jordmor, fysioterapeut, kiropraktor, logoped, audiopedagog og ortopediingeniør. På sykehus kan i tillegg oversykepleier og avdelingssykepleier samt faglig ansvarlig på røntgenavdeling og laboratorium skrive ut rekvisisjon. Ortopediingeniør kan bare skrive rekvisisjon i forbindelse med reiser for anskaffelse av ortopedisk hjelpemiddel eller protese.
Ved reise til rusmiddelinstitusjon (døgnopphold eller poliklinisk behandling) kan i tillegg ansatte i sosialtjenesten skrive rekvisisjon.
NAV lokalt og kjørekontoret vurderer om det foreligger "kommunikasjonsmessige grunner" som tilsier at ekstraskyss er nødvendig.
Utgifter til ekstraskyss dekkes ikke selv om rutegående transport medfører bryderi for pasienten.
Utgifter til dyrere transport (ekstraskyss) kan likevel dekkes dersom dette samlet blir billigst, se forskriftens § 9.
Ekstraskyss for militært personell i tjeneste dekkes ikke med mindre det foreligger særlige grunner, da de antas å ha rett til militær skyss.
Faktureringsgebyr på reiseregning dekkes ikke.
[Endret 6/06, 2/07]
Det er opprettet en egen flybestillingstelefon (tlf. nr. 810 33 610). Syketransport med fly bestilles gjennom NAV lokalt, eller direkte av helseinstitusjon eller kjørekontor.
Dersom medlemmet har fribillett og kunne reist gratis, gis ingen refusjon for reiseutgiftene.
Har medlemmet et begrenset antall frireiser f.eks. som ansatt i NSB forlanges det imidlertid ikke at disse benyttes ved reise til lege mv.
Hvis medlemmet bruker opparbeidede bonuspoeng, for eksempel for flyreiser, har departementet bestemt at det gis refusjon med et beløp tilsvarende taksten for billigste reisemåte med rutegående transportmiddel.
[Endret 6/06]
Etter Lov om pasientrettigheter har pasienten rett til å velge på hvilket offentlig sykehus behandlingen skal foretas (fritt sykehusvalg). Denne retten gjelder all planlagt undersøkelse og/eller behandling på sykehus. Rettigheten er ikke begrenset geografisk, for eksempel til helseregioner. Pasienten kan ikke selv velge behandlingsnivå. Reise til kurs/opplæring ved Lærings- og mestringssentre på sykehus omfattes av reglene om fritt sykehusvalg. Ordningen gjelder også for private sykehus som har avtale med regionalt helseforetak.
Utgifter til reise dekkes når retten til fritt sykehusvalg benyttes, men det gjelder egne regler for betaling av egenandel (egenandelen er bl.a. høyere), se Egenandel.
Se også Nærmeste sted.
[Endret 5/04, 6/06]
Regionale helseforetak kan opplyse om hvilke institusjoner som er helseinstitusjoner (sykehus mv.), både om egne helseinstitusjoner og helseinstitusjoner som har avtale med regionalt helseforetak.
Reiseutgifter dekkes ikke for medlem som er innlagt i helseinstitusjon. Se imidlertid Permisjoner.
Under opphold i helseinstitusjon dekkes utgifter til transport mellom institusjonens enkelte avdelinger, intern transport, over institusjonens driftsbudsjett, selv om avdelingene ligger geografisk langt fra hverandre.
Reiseutgifter til lege, tannlege mv. (ambulatorisk behandling) under opphold i helseinstitusjon dekkes også over institusjonens driftsbudsjett.
Ved innleggelse i annen helseinstitusjon under permisjon e.l., anses pasienten som utskrevet fra den institusjon som har gitt permisjon, og reiseutgiftene ved innleggelse i den nye institusjonen kan dekkes.
Dersom helseinstitusjonen finner å kunne legge poliklinisk behandling utenfor institusjonen, dekkes reiseutgiftene for pasienter som ikke er innlagt.
Reiseutgifter dekkes ikke hvis helseinstitusjonen innkaller pårørende fordi pasientens sykdomstilstand er livstruende.
Hvis sykehus innkaller pårørende for nødvendig medisinsk opplæring i forbindelse med pasientens videre behandling og pleie utenfor institusjon, dekkes reiseutgiftene dersom pasienten er over 18 år. Det må godtgjøres at pårørende vil delta i pasientens videre medisinske behandling etter utskrivning. Er pasienten under 18 år, dekkes utgiftene av institusjonen, se Forskrift om barns opphold i helseinstitusjon (hovednr. 71).
Hvis pasient og/eller pårørende henvises av lege til særskilt kurs/opplæring i regi av godkjent helseinstitusjon, dekkes reise-/oppholdsutgifter etter vanlige regler. Helseinstitusjonen må være ansvarlig for kurset, men kurs kan arrangeres i samarbeid med andre, for eksempel pasientforeninger. Kurset/opplæringen må ha et medisinsk/behandlingsmessig innhold, og kursdeltakelsen må være nødvendig med tanke på framtidig behandling/pleie av pasienten. Reise- og oppholdsutgifter kan dekkes selv om kurset/opplæringen er lokalisert utenfor helseinstitusjonen. Kursavgift dekkes ikke.
Opplæring av pasienter med kroniske lidelser og deres pårørende har blitt en hovedoppgave for landets sykehus, og det er opprettet lærings- og mestringssentre ved sykehusene. Reiseutgifter dekkes etter de vanlige bestemmelser for reise til godkjent helseinstitusjon. Reisene omfattes av reglene om fritt sykehusvalg. Kursene i regi av lærings- og mestringssentre holdes som hovedregel utenfor institusjonen, og kursene arrangeres ofte i samarbeid med pasientforeninger og lignende. Oppholdsutgifter kan dekkes også for familier som bor i kommunen der kurset holdes dersom dette er nødvendig for å få fullt utbytte av kurset.
Reiseutgifter dekkes ikke for:
· dagpasient (se definisjon nedenfor)
· donor til transplantasjon (dekkes over helseforetakets driftsbudsjett). Reiseutgifter for donor etter donasjon dekkes etter forskriften om syketransport..
· mor som skal amme innlagt barn
· ambulant behandling i sykehjem
· behandling i privat klinikk når klinikken ikke har avtale med regionalt helseforetak, eller det ikke er fastsatt takst for behandlingen. (Private klinikker kan kun benytte takster for privatpraktiserende lege)
· reise til røntgeninstitutt uten refusjonsrett, se punkt G, Takster for private røntgeninstitutt, i forskrift for dekning av utgifter til legehjelp (lovens § 5-4).
Dagpasient er person som tas imot ved behandlingsinstitusjon for dagopphold til behandling/aktivisering. Utgifter til reiser for dagpasienter er innlagt i institusjonens rammetilskudd.
Reiseutgifter for behandling hos hjemmesykepleier dekkes ikke.
[Endret 2/07]
Konvensjonspasienter er pasienter fra land Norge har gjensidighetsavtale med om rett til medisinsk stønad i avtalelandet.
Reiseutgifter for konvensjonspasienter til medisinsk behandling under opphold i Norge, dekkes etter pasientrettighetsloven.
Merutgifter ved hjemreise til bosettingslandet dekkes bare for konvensjonspasienter fra de nordiske land, jf. Nordisk konvensjon om sosial trygghet.
Oppgjør skal foretas av NAV lokalt på det sted hvor hjelpen blir gitt.
Transporteres konvensjonspasient med ambulansefly, ambulansebil eller ambulansebåt, dekkes utgiftene av NAV Utland.
Personer bosatt utenfor Norden, som ikke er dekket av gjensidighetsavtale mellom Norge og bosettingslandet om rett til medisinsk stønad, har ikke krav på å få dekket utgifter til sykebehandling her i landet. Følgelig har de heller ikke krav på å få dekket reiseutgifter. Jf. dog folketrygdloven § 2-5 for så vidt gjelder nordmenn bosatt i utlandet som er pliktig medlem i trygden.
[Endret 2/04, 2/07, 6/07]
Dekning av reiseutgifter er begrenset til nærmeste behandlingssted. Se dog unntak/presiseringer nedenfor.
Dekningen er begrenset til reise tur-retur oppholdssted – nærmeste behandlingssted. Med oppholdssted forstås også det sted hvor medlemmet midlertidig oppholder seg, f.eks. i forbindelse med arbeid. Medlemmets hjemreiseutgifter dekkes ikke i den utstrekning utgiftene overstiger hva det koster å reise fra behandlingsstedet tilbake til oppholdsstedet, jf. dog yrkesskade (folketrygdloven § 5-25 andre ledd). Normalt vil reise til midlertidig overnattingsadresse på oppholdsstedet regnes som reise tilbake til oppholdsstedet.
Reiseutgifter dekkes til pasientens fastlege i hjemkommunen. Hvis flere kommuner har et organisert samarbeid om fastlegeordningen, dekkes også reiseutgifter til fastlege i nabokommune. Ved valg av fastlege i annen kommune uten at det foreligger et fastlegesamarbeid mellom kommunene, begrenses dekningen av reiseutgifter til nærmeste lege i forhold til pasientens bosted. Merutgifter ved reise til fastlege under fravær fra hjemstedet på grunn av arbeid, skole mv., dekkes ikke.
Reiseutgifter til spesialist dekkes når det foreligger henvisning fra lege. Departementet har bestemt at reise til privatpraktiserende legespesialist og psykolog innen egen helseregion skal anses som reise til nærmeste behandlingssted når spesialisten har avtale med det regionale helseforetaket om driftstilskudd, og det er fastsatt refusjonstakst for undersøkelsen/behandlingen. Det samme gjelder ved reise til spesialist utenfor helseregionen som helseforetak i pasientens bostedsregion har inngått avtale med. Hvis det ikke finnes en avtalespesialist innenfor fagfeltet i egen helseregion, vil nærmeste sted være den avtalespesialist utenfor helseregionen som har kontorsted nærmest pasienten.
Ved reise til privatpraktiserende spesialist utenfor helseregionen i andre tilfeller, begrenses dekningen av reiseutgifter til hva reise til nærmeste spesialist i forhold til pasientens bosted ville kostet. Ved reise til annen spesialisthelsetjeneste innen helseregionen, for eksempel reise til røntgeninstitutt, gjelder samme regler som ved reise til spesialist.
Ved reise til ortopedisk verksted regnes likeledes alle verksteder innen helseregionen som nærmeste sted. Det samme gjelder ved reise til kjeveortoped innen egen helseregion hvis nærmeste kjeveortoped ikke tar imot nye pasienter.
Reiseutgifter dekkes til nærmeste fysioterapeut med driftstilskudd fra kommunen, eller til nærmeste fysioterapeut som er fastlønnet av kommunen, selv om annen fysioterapeut er nærmere. Krever fysikalsk behandling en godkjent tilleggsutdannelse, f.eks. i manuell terapi, psykomotorisk behandling, eller behandling av barn med alvorlig utviklings- eller funksjonsforstyrrelse av psykisk eller motorisk art, dekkes reiseutgifter til nærmeste fysioterapeut som har den aktuelle tilleggsutdannelse. Tilsvarende dekkes reiseutgifter til nærmeste fysioterapeut som utfører lymfedrenasje.
Regionale helseforetak har ansvaret for å gi befolkningen tilbud om nødvendig spesialisthelsetjeneste (behandling i sykehus og hos privatpraktiserende legespesialister og psykologer). Norge er inndelt i fire helseregioner: Helse Nord (Finnmark, Troms og Nordland), Helse Midt-Norge (Nord-Trøndelag, Sør-Trøndelag og Møre og Romsdal), Helse Vest (Sogn og Fjordane, Hordaland og Rogaland), Helse Sør-Øst (Vest-Agder, Aust-Agder, Telemark, Vestfold, Buskerud, Hedmark, Oppland, Akershus, Oslo og Østfold). Helseforetakene har ansvaret for drift av sykehus mv. i helseregionene.
Ved behandling i helseinstitusjon (sykehus) er nærmeste behandlingssted helseinstitusjon i egen helseregion. Reise til sykehus i egen helseregion anses alltid som reise til nærmeste behandlingssted. Hvis det regionale helseforetaket ikke kan gi pasienten et tilbud om behandling innen egen helseregion, og velger å henvise pasienten til et sykehus i en annen helseregion, dekkes reiseutgiftene. Reiseutgiftene dekkes etter vanlige regler, ikke etter reglene om fritt sykehusvalg.
Når regionale helseforetak har inngått avtale med private sykehus om behandling av pasienter, dekkes reiseutgifter som ved behandling i offentlig sykehus. Reiseutgifter til privat sykehus dekkes bare når regionalt helseforetak betaler for behandlingen, ikke hvis pasienten selv eller andre dekker behandlingsutgiftene.
Når en spesiell behandling, som f.eks. avansert brannskadebehandling, bare gis ved enkelte offentlige sykehus/poliklinikker, dekkes reiseutgifter til den nærmeste av disse som kan utføre behandlingen. Reiseutgifter til genetisk veiledningssamtale dekkes bl.a. i forbindelse med fosterdiagnostikk. Reiseutgifter til genetisk veiledning ved fosterdiagnostikk dekkes for begge foreldre. Sosial- og helsedepartementet har utarbeidet rundskriv om godkjente landsfunksjoner, flerregionale funksjoner mv. Departementets rundskriv finnes på internett:
www.dep.no/hd/norsk/regelverk.
Se også Fritt sykehusvalg og Opptreningsinstitusjoner, helsesportssentra mv.
Reiseutgifter dekkes til nærmeste sykehus som har treningsopplegg med fysioterapeut i de tilfeller pasienter med utbredte smertetilstander i bevegelsesapparatet (fibromyalgi, whip lash) og pasienter med coronar hjertesykdom trenes i samme gruppe. Det er et vilkår at fysioterapeuten har gjennomgått kurs i hjerterehabilitering i regi av Norsk Fysioterapeutforbund. Pasienter med hjerteinfarkt må være testet med "EKG under belastning" før opptakelse i gruppen.
Det gis dekning for reise til Parent Management Training (PMT). Reiseutgifter dekkes til nærmeste sted behandlingen tilbys. PMT er en behandlings-/opplæringsmetode der foreldre gjennom undervisning og veiledning lærer seg ferdigheter som de bruker i samhandling med barn for å fremme prososial atferd og redusere avvikende atferd. Metoden er rettet mot barn i alderen opp til ca. 12 år. Det er et fåtall behandlere, stort sett ansatt på barne- og ungdomspsykiatriske poliklinikker, som er autorisert til å gi slik behandling.
Hvis pasient eller behandler flytter før behandlingen er avsluttet, må reiseutgiftene ved fortsatt behandling/kontroll begrenses til hva det koster å reise til nærmeste behandlingssted. Dersom det av behandlingsmessige/kontrollmessige grunner er nødvendig å fortsette hos samme behandler, kan reiseutgifter likevel dekkes i en kortere overgangsperiode. Dette kan særlig være aktuelt ved behandling hos psykolog/psykiater.
Dersom medlemmet reiser på ferie e.l. mens hun/han venter på innkalling til sykehus, kan reiseutgifter ikke dekkes med mer enn hva det koster å reise fra bosted til behandlingsstedet. Dette gjelder ikke dersom fraværet fra bostedet er nødvendig på grunn av arbeid, studier, militærtjeneste e.l., f.eks. som pendler. Det bør imidlertid undersøkes om nødvendig undersøkelse og behandling uten vesentlig forsinkelse kan gis på det sted medlemmet oppholder seg (studerer, arbeider e.l.).
Dersom NAV lokalt henviser til eller pålegger undersøkelse/behandling i et annet fylke/annen helseregion, kan reiseutgiftene dekkes selv om dette ikke er nærmeste behandlingssted. Dette er særlig aktuelt i forbindelse med oppfølging av sykmeldte og innhenting av spesialisterklæring ved yrkesskade/yrkessykdom. NAV lokalt må på forhånd ha vurdert om den aktuelle undersøkelse/behandling kunne foretas et nærmere sted. Det skal ikke betales egenandel ved slike reiser, jf. forskriftens § 6.
Nødvendige parkeringsutgifter dekkes. Kvittering skal foreligge. Dersom ekstraskyss ikke er nødvendig, begrenses utgiftsdekningen til hva det ville ha kostet å reise med rutegående transport.
Nødvendige utgifter til betaling av piggdekkavgift dekkes. Kvittering skal foreligge. Hvis medlemmet kunne ha benyttet rutegående transport, begrenses utgiftsdekningen til hva reise med rutegående transportmiddel ville ha kostet.
Som nær pårørende regnes ektefelle/samboer, barn, barnebarn, foreldre, besteforeldre, svigerbarn, svigerforeldre og søsken, og personer som tilhører samme husstand.
Dersom medlemmet har fått moderasjon eller rabatt ved bruk av rutegående transport, gis dekning ut fra medlemmets faktiske utgifter.
Den som har fått stønad fra folketrygden til kjøp av bil, har rett til moderasjon på ferger innenlands. Dette gjelder selv om en annen kjører bilen.
Store ekstrautgifter til rengjøring mv. av drosje, leiet bil eller egen bil etter endt transport, kan dekkes.
Dekningen ved transport med snøscooter er satsen i Statens reiseregulativ (per juli 2002 kr 6,10 per kilometer).
[Endret 2/07]
NSB gir rabatt på syketransport med tog. RTV-blankett 2.29 "Pasientreise med tog" skal benyttes. Medlemmet kan få utstedt blanketten på NAV lokalt eller evt. på behandlingsstedet. Blanketten leveres på togstasjonen, og medlemmet får utlevert togbillett mot betaling av egenandel. Dersom rabattordningen ikke er benyttet, dekkes bare 80 % av billettprisen hvis medlemmet kjenner til eller burde kjenne til rabattordningen for tog. Honnørbillett og barnebillett dekkes alltid fullt ut.
Dersom flyselskap påføres ekstra drivstoffutgifter ved transport av trykkfallsyk pasient som følge av flyging i lavere enn optimal flyhøyde, dekkes slike utgifter.
Merkostnadene, og at utgiftene er nødvendige av medisinske eller behandlingsmessige grunner, må dokumenteres.
Ved nødvendig bruk av drosje, gis bare dekning for ventetid dersom det er billigst at drosjen venter (jf. Kjørekontor).
Effektiv fraværstid er nødvendig fraværstid på grunn av reise, undersøkelse og behandling, samt nødvendig ventetid pga. kommunikasjonsforhold o.l.
Ved avgjørelse av om det er nødvendig med opphold i nærheten av sykehus/fødehjem i forbindelse med fødsel, legges det vekt på bl.a. avstanden mellom hjemsted og sykehus/fødehjem, kommunikasjonsforhold, værforhold, samt spesielle medisinske grunner som f.eks. fare for komplikasjoner ved fødselen.
Ingen kommentarer.
Også ved reise pålagt av trygdeadministrasjonen, og ved yrkesskade eller krigsskade, er overnattingsgodtgjørelsen begrenset til refusjonssatsen i forskriften. Se dog § 9 første ledd i forskriften.
Utgifter til dagrom kan dekkes i spesielle tilfeller. Det bør legges vekt på medlemmets alder og helsetilstand, oppholdsmulighetene på behandlingsstedet, værforhold og oppholdets varighet. Særlig i vinterhalvåret kan det være vanskelig for mødre med spedbarn og for eldre å oppholde seg utendørs i lengre tid. Utgiftene dekkes med inntil satsen for overnattingsgodtgjørelse.
Utgifter til soveplass i tog mv. om natten kan dekkes. Utgifter til soveplass om dagen kan dekkes hvis medlemmets helsetilstand gjør det nødvendig.
Avsluttes reisen om natten (senest kl. 06.00) kan også nødvendige utgifter til overnatting dekkes.
Sykehotell er overnattingstilbud i regi av helseforetak, og gir vanligvis opphold til pasienter som er til ambulant medisinsk undersøkelse eller behandling på sykehus.
Oppholdsutgifter (kost og overnatting) i sykehotell for pasient eller ledsager i forbindelse med helsetjenester som hører inn under ansvarsområdet til regionale helseforetak, herunder behandling hos privatpraktiserende spesialister dekkes ikke etter forskriften om syketransport. Bidrag til drift av sykehotell er inkludert i helseforetakenes rammetilskudd.
Derimot dekkes oppholdsutgifter for pasienter som benytter sykehotell ved annen behandling som godtgjøres av folketrygden, herunder behandling i kommunehelsetjenesten.
Pasienthotell i regi av helseforetak er likestilt med sykehotell.
Sosial- og helsedepartementet har laget et rundskriv om pasient-/sykehotell (I-24/2001). Rundskrivet finnes på internett:
www.dep.no/hd/norsk/regelverk.
[Endret 6/06, 2/07]
Ved reise med drosje e.l. skal det beregnes 1( en ) egenandel per person. Ved reise med egen bil (leid bil), skal det bare beregnes 1 (en) egenandel selv om flere reiser sammen.
Benyttes flere transportmidler på reise til eller fra behandlingsstedet, skal det bare betales egenandel en gang. Det skal bare betales en egenandel også om pasienten må overnatte på vei til eller fra behandling. Ved seriebehandling betales ny egenandel for hver reise mellom oppholdssted og behandlingssted.
Reiseutgifter opptil den fastsatte egenandelen kan føres på kvitteringskortet for egenandeler (RTV-blankett IA 05-03.05) og refunderes for medlem med frikort. Utgiftene må overstige lokal minstetakst (enhetstakst) med rutegående transport for henholdsvis voksne og barn/pensjonister for å kunne føres på kvitteringskortet eller refunderes for medlem med frikort. Også ved bruk av egen bil må utgiftene overstige lokal minstetakst med rutegående transportmiddel. Når reiseutgiftene overstiger lokal minstetakst, kan egenandelen i sin helhet føres på kortet, evt. refunderes ved frikort.
Transportør (f.eks. drosjeeier) som har avtale om direkte oppgjør, kan kvittere for betalt egenandel i kvitteringskortet, jf. rundskriv til folketrygdlovens § 5-3 om egenandeler.
Egenandelsbeløpet i forskriften gjelder også for modererte reiser (honnørbillett/barnebillett).
Ved bruk av retten til fritt sykehusvalg, må det betales en høyere egenandel for reiseutgiftene, se beløp i forskriftens § 6 siste ledd. Egenandelen ved fritt sykehusvalg kan ikke føres på kvitteringskortet for egenandeler, eller refunderes for personer med frikort. Det er bare nødvendig ledsager som er fritatt for å betale egenandel ved bruk av retten til fritt sykehusvalg.
Dersom reisen er bestilt av sykehus eller lege, kan reisebyråets krav dekkes uten fradrag for egenandel. NAV lokalt bør om mulig kreve inn egenandelen av medlemmet, f.eks. ved trekk i resterende reiseoppgjør.
Egenandel kan trekkes i medlemmets kost- og overnattingsgodtgjørelse.
Etter forskriften dekkes egenandel for barn under 12 år, og når undersøkelsen eller behandlingen er en følge av yrkesskade eller krigsskade. Dette gjelder også i tilfeller hvor folketrygden bare dekker en del av behandlingsutgiftene f.eks. ved kiropraktorbehandling.
Ledsagers reiseutgifter skal dekkes selv om pasientens reiseutgifter ikke overstiger egenandelsbeløpet.
Dersom det ikke er foretatt en reise i lovens forstand, dekkes reiseutgiftene heller ikke for yrkes- eller krigsskadde, ledsager eller barn under 12 år, se Reise.
Medlemmet skal betale egenandel ved reise til lege i forbindelse med legeerklæring, herunder ved sykmelding. Det er bare når reisen er særskilt pålagt av trygdeadministrasjonen at medlemmet kan fritas for egenandel.
Se kommentarene til § 8.
Ledsagelse i forbindelse med ambulanseoppdrag dekkes ikke.
Vanligvis dekkes reise- og arbeidsgodtgjørelse for én ledsager. Dersom en ledsager ikke makter oppgaven alene, kan det ytes godtgjørelse for to ledsagere, f.eks. hvis pasienten er særlig pleietrengende, bruker rullestol e.l.
[Endret 2/07]
Se forskriftens § 8 nr. 2.
Arbeidsgodtgjørelse ytes bare ved nødvendig ledsagelse av pasienten.
Det ytes ikke godtgjørelse for tapt arbeidsfortjeneste til ledsager som mottar stønad etter folketrygdlovens kapittel 4 eller 8.
Arbeidsgodtgjørelse ytes for nødvendig reisetid tur/retur ledsagerens oppholdssted, vanligvis hjem eller arbeidssted. Det må foreligge en reise i lovens forstand, se punktet Reise under kommentarene til § 1. Dersom ledsager har lang reise til pasienten, bør det godtgjøres at rimeligere ledsagelse ikke kan skaffes.
For hvert påbegynt kvarter gis dekning med ¼ av timebeløpet (gjelder § 8 nr. 2 bokstav c og d).
Nødvendig ventetid på behandlingsstedet, herunder rimelig tid for ledsageren til å gi nødvendige opplysninger og få avklart situasjonen, kan tas med i beregningen.
Arbeidsgodtgjørelse ytes også for tapt arbeidstid før og etter ledsagelsen.
Dersom ledsager selv skal til undersøkelse eller behandling, ytes arbeidsgodtgjørelse bare for den tid reisen blir forlenget på grunn av ledsagelsen.
Arbeidsgodtgjørelse ytes for inntil åtte timer pr. døgn, jf. forskriftens § 8 nr. 2 bokstav d. Denne begrensningen gjelder ikke for kvalifisert ledsager eller ledsager som NAV lokalt har inngått avtale med.
Det ytes ikke arbeidsgodtgjørelse for fravær i arbeidstiden når ledsageren ikke blir trukket i lønn, eller ved følge av pasient når ledsager avspaserer fra jobb.
Kvalifiserte ledsagere, eller ledsager som NAV lokalt har inngått avtale med, får arbeidsgodtgjørelse etter faktisk tidsbruk eller etter særskilt avtale/sats. For kvalifiserte ledsagere vil arbeidsgodtgjørelsen vanligvis være samme beløp som vedkommendes ordinære lønn.
Når kommunen krever refusjon for ansatt som har vært ledsager, ytes godtgjørelse for inntil åtte timer, jf. dog ledsagelse av person ansatt i hjemmesykepleien. Dersom ledsagelsen har tatt lengre tid, gis likevel ikke arbeidsgodtgjørelse for mer enn til sammen åtte timer pr. døgn (hvis ikke kvalifisert ledsager, jf. ovenfor).
I hovedtariffavtalen mellom Kommunenes Sentralforbund og Norsk Kommuneforbund mv., er det avtalt beregning av arbeidstid ved følge av pasienter til sykehus o.l. Ledsagere som engasjeres til enkeltstående oppdrag, får sin arbeidstid godtgjort etter disse bestemmelsene, se vedlegg 2.
Lege ytes arbeidsgodtgjørelse etter takst 22 i forskrifter og takster for legehjelp, fastsatt i medhold av folketrygdloven § 5-4.
Jordmor ytes arbeidsgodtgjørelse etter takst 2 i normaltakster for jordmorhjelp, se rundskriv om jordmorhjelp (lovens § 5-12). Dersom ledsagelsen finner sted i jordmorens arbeidstid eller under avtalt vaktordning, tilfaller arbeidsgodtgjørelsen kommunen. I andre tilfelle tilfaller godtgjørelsen jordmoren.
Foregår ledsagelsen delvis innenfor og delvis utenfor jordmorens arbeidstid/vakttid, ytes arbeidsgodtgjørelse til jordmoren dersom ledsagelsen starter i fritiden, og til kommunen dersom ledsagelsen starter i arbeidstiden/vakttiden.
Til jordmor som er ansatt ved helseinstitusjon ytes arbeidsgodtgjørelse etter det regulativet som gjelder for ansatte i helseinstitusjonen.
For ansatt i hjemmesykepleien ytes det ikke arbeidsgodtgjørelse ved ledsagelse, se forskriftens § 8 nr. 5. Eventuell arbeidsgodtgjørelse er innlagt i kommunens rammetilskudd. Reiseutgifter dekkes imidlertid.
For ansatt i kommunen som dels arbeider i hjemmesykepleien og dels ved kommunal institusjon, ytes heller ikke arbeidsgodtgjørelse når vedkommende ledsager i hjemmesykepleiens tjeneste.
Det ytes arbeidsgodtgjørelse til person som følger samisktalende som ikke snakker norsk. Arbeidsgodtgjørelsen ytes etter reglene i denne forskrift. Døvetolk/døvblindtolk (godkjent av Kultur og vitenskapsdepartementet) ytes arbeidsgodtgjørelse etter forskrift om dekning av utgifter til tolkehjelp for døve, fastsatt i medhold av folketrygdloven § 10-7 siste ledd. Vedlegg til rundskriv til § 10-7 inneholder liste over døvetolker. Se også Tolk under § 1.
Når kvalifisert ledsager følger nære pårørende, ytes arbeidsgodtgjørelse etter særskilt regulativ dersom det er behov for kvalifisert ledsager. Hvis ikke, ytes arbeidsgodtgjørelse som for andre nære pårørende.
For selvstendig næringsdrivende der inntekten hovedsakelig er basert på personlig arbeidsinnsats, herunder fisker og jordbruker, kan inntektstap anses godtgjort når ledsagelsen utføres i vanlig arbeidstid. Arbeidsgodtgjørelse begrenses til forskriftens takst per time for tapt arbeidsinntekt.
Bestemmelsen i forskriftens § 8 nr. 3 om oppgjør med kommunen får også anvendelse for ledsagere som får oppgjør fra fylkeskommunen og staten, f.eks. politi og lensmannsetaten. Andre arbeidsgivere kan ikke påberope seg rett etter denne bestemmelse til å få arbeidsgodtgjørelse utbetalt til seg.
Det ytes ikke feriepenger til ledsagere, men ledsager som er blitt trukket i lønn hos sin arbeidsgiver, kan også få feriepengene erstattet.
Godtgjørelse for arbeidsgiveravgift ytes dersom arbeidsgiver har hatt slike utgifter i forbindelse med et ledsageroppdrag som dekkes.
[Endret 2/07]
NAV lokalt kan inngå avtale om ledsagelse. Se vedlegg 3. Arbeidsgodtgjørelse ytes da vanligvis etter lønnstrinn 15 i statens lønnsregulativ. Det kan ytes arbeidsgodtgjørelse utover åtte timer. Overtidstillegg gis ikke. Reise og oppholdsutgifter godtgjøres etter Statens reiseregulativ.
Det gis dekning for utgifter til ledsager når barn (personer under 18 år) innlegges på sykehus. Ved alvorlig sykdom hos barn under 10 år, dekkes reiseutgifter for begge foreldrene når de ledsager barnet til innleggelse i sykehus. Foreldrenes reiseutgifter dekkes også hvis barnet for eksempel fraktes i ambulanse og foreldrene ikke får plass i ambulansen, men må reise til sykehuset med annet transportmiddel.
Utgifter mens foreldre er hos barnet på sykehuset, eller når sykehuset av medisinske grunner innkaller foreldre mens barnet er innlagt, dekkes ikke etter forskriften om syketransport.
Se også Forskrift om barns opphold i helseinstitusjon (finnes på Lovdatas sider på internett: www.lovdata.no).
[Endret 6/06]
Det ytes verken reisegodtgjørelse eller arbeidsgodtgjørelse for å ledsage dagpasient til helseinstitusjon. (Dagpasient er definert under Helseinstitusjon).
Når ledsagelse er nødvendig ved innleggelse og utskrivning fra helseinstitusjon, kan ledsagers nødvendige utgifter til kost og losji under opphold på behandlingsstedet dekkes, etter de satser som er fastsatt i forskriften, så lenge de samlede utgifter til ledsagelse ikke blir større enn om vedkommende hadde reist hjem og senere reist tilbake for å hente pasienten.
Ledsagere som kan gi medisinsk behandling (lege, fysioterapeut mv.) anses som kvalifiserte ledsagere.
Etter omstendighetene kan også andre anses som kvalifiserte ledsagere, f.eks. barnepleier, sykepleier, vernepleier, politi, lensmann, spesiallærer mv., jf. dog ansatt i hjemmesykepleien (forskriftens § 8 nr. 5).
Godtgjørelse som kvalifisert ledsager er imidlertid betinget av at pasienten ikke kan reise uten at ledsager med aktuelle kvalifikasjoner er tilgjengelig. Det kreves imidlertid ikke at pasienten behandles under reisen.
Det gis dekning for nødvendige reiseutgifter tur/retur ledsagers oppholdssted, vanligvis hjem eller arbeidsplass. Hvis ledsager har lang reise til pasienten, bør det godtgjøres at rimeligere ledsagelse ikke kunne skaffes.
Det gis ikke dekning for unødige reiseutgifter fram og tilbake i forbindelse med ledsagelse. Hvis ledsager har lang vei og skal returnere med pasienten, dekkes vanligvis ikke ekstra hjemreise for ledsager utover hva det ville kostet om ledsageren hadde oppholdt seg ved behandlingsstedet.
Reglene om billigste reisemåte gjelder også for ledsager.
[Endret 2/07]
Ved bruk av drosje og lignende bestemmes transportørens godtgjørelse av prisavtale transportøren har inngått med helseforetak. Hvis det ikke er inngått prisavtale, ytes godtgjørelse til drosjeeiere etter maksimalprisforskriften for kjøring med drosjebil, eller gjeldende markedspris i områder hvor maksimalprisforskriften ikke gjelder. Prisbestemmelsene gjelder fra bilen forlater holdeplassen/starter oppdraget til passasjeren forlater bilen hvis ikke annet er bestemt i prisavtale transportøren har inngått med helseforetak.
Utlegg medlemmet har til bistand fra sjåføren etter at bilen forlates, kan eventuelt dekkes etter reglene om ledsagelse i forskriften om syketransport. Ledsagerbestemmelsene kan også gjelde for hjelpemann i bilen under transporten, eventuelt for å hjelpe tunge pasienter/rullestolbrukere inn til lege, sykehus eller hjemmet.
Vilkåret er at lege attesterer at ledsager/hjelpemann er nødvendig, og at behov for bistand ikke er dekket på annen måte. Krav må fremmes for NAV lokalt, og kan ikke medtas i transportørens krav om direkte oppgjør.
§ 9 første ledd kan anvendes ved seriebehandling hvor pasienten reiser hyppig mellom hjem og behandlingssted. Formålet med bestemmelsen er at pasienten skal kunne oppholde seg ved behandlingsstedet uten at dette medfører ekstra utgifter, og å redusere belastningen med anstrengende reiser. Det er et vilkår at utgiftene samlet sett blir lavere enn de ellers ville vært. Det må derfor foretas en konkret kostnadsvurdering i hvert enkelt tilfelle.
Ingen kommentarer.
Ingen kommentarer.
[Endret 6/06, 2/07]
Ved krav om dekning av store reiseutgifter, skal kvittert regning fremlegges, eventuelt "billettstamme" ved bruk av fly.
Reiseutgifter ved bruk av fly og tog gjøres vanligvis opp direkte mellom transportør og regionalt helseforetak. Mottar NAV lokalt krav fra medlemmet om dekning av fly- og togbilletter, skal NAV lokalt kontrollere at utgiftene ikke refunderes av regionalt helseforetak.
Overnattingsutgifter må dokumenteres med kvittering, men det kreves ikke kvittering for utgifter til kost.