Utarbeidet av Rikstrygdeverket Familiekontoret 01.10.2002
Sist endret 09.05.2011 av Arbeids- og velferdsdirektoratet, Fagstab ytelser, Seksjon fag og regelverksutvikling, jf. overskriften:
§ 12 Overenskomst med fremmed stat
EØS avtalen 1408/71
[Endret 10/03, 5/11]
Paragrafen gir Kongen fullmakt til å inngå overenskomst med fremmed stat om gjensidig ytelse av forskudd på underholdsbidrag.
De nordiske landene har den 14. juni 1994 inngått ”Nordisk konvensjon om sosialhjelp og sosiale tjenester”. Konvensjonen ble for Norges vedkommende satt i kraft fra 1. oktober 1996.
I følge EØS avtalen 1408/71 er bidragforskudd en familieytelse.
Konvensjonens § 11 lyder:
” 1. En person som omfattes av konvensjonen, og som flytter fra et nordisk land til et annet nordisk land, har rett til bidragsforskudd i det sistnevnte land under samme forutsetninger som dette lands egne statsborgere fra det tidspunkt vedkommende bosetter seg i landet.
2. Et dokument om rett til underholdsbidrag til barn, som er utstedt i et nordisk land, skal anses som gyldig grunnlag for bidragsforskottet også i et annet nordisk land. Utgjør dokumentet ikke en beslutning fra en domstol eller annen offentlig myndighet, skal dokumentet være forsynt med attestasjon for at det kan være grunnlag for inndrivelse hos den bidragspliktige i det land der det er utstedt.
3. Bidragsforskott kan holdes tilbake i den utstrekning bidragsforskott er utbetalt fra et annet nordisk land for samme tidsrom.”
Personer som flytter mellom de nordiske landene og som fyller vilkårene, vil ha rett til bidragsforskudd i tilflyttingslandet fra det tidspunktet vedkommende er registrert som bosatt i landet. Bestemmelsene i konvensjonen går foran forskriften av 21. juni 1989 om bosted og opphold i riket. Dette medfører at en person som flytter til Norge fra et annet nordisk land, vil ha rett til bidragsforskudd fra Norge fra det tidspunktet vedkommende er registrert i folkeregisteret som bosatt i Norge. Bostedskravet i forskriften gjelder ikke.
Det kan ikke gis forskudd for tidsrom før innflyttingen til Norge.
Dersom det er utbetalt forskudd fra fraflyttingslandet for et tidsrom etter at forskuddsmottakeren er flyttet til Norge, skal det ikke utbetales forskudd fra Norge for samme tidsrom. Dette følger av konvensjonens § 11 punkt 3 (se ovenfor).
EØS avtalen 1408/71
Tilføyd [5/11]
EU-domstolen har i to kjennelser slått fast at bidragsforskudd er en familieytelse slik begrepet familieytelse er definert i Rådsforordning (EØS) 1408/71. Bidragsforskudd er dermed omfattet av trygdekoordineringsreglene i EØS-avtalen. Dette medfører at lov om bidragsforskudd må fravikes i den grad den strider mot EØS-regelverket. Dette gjelder særlig kravet om at barnet må være bosatt i Norge.
Vi viser til eget rundskriv til Hovednummer 40.