Utarbeidet av Rikstrygdeverket, Hjelpemiddelkontoret
Sist endret 28.04.2014 av Arbeids- og velferdsdirektoratet, Ytelsesavdelingen, Regelverkskontoret, jf. overskriftene:
§ 6-7 Første ledd - Historikk og forhold til andre bestemmelser
Generelle kommentarer til bestemmelsen
Dokumentasjon
Resultatet av den nye behandlingen
Revurderingsklausul
§ 6-7 Andre ledd - Revurdering av forhøyet hjelpestønad
[Endret 6/02, 4/14]
Bestemmelsen svarer til § 3 i den tidligere grunn- og hjelpestønadsforskriften. Bestemmelsen - som er en saksbehandlingsregel hører egentlig hjemme i kapittel 21, men er av informasjonshensyn også tatt inn i kapittelet her. Bestemmelsen innebærer en lovfesting av et alminnelig prinsipp om at lovens vilkår må være oppfylt hele tiden. Det vises i lovteksten til § 21-6 om endrede forhold. Bestemmelsene i § 21-3 om medlemmets plikter om å underrette om endringer i avgjørende forhold og ellers gi de opplysninger trygdemyndighetene finner nødvendig, gjelder også for grunn- og hjelpestønadsområdet. Det vises for øvrig til kommentarene til §§ 21-3 og 21-6.
[Tilføyd 4/14]
Paragraf 6-7 regulerer adgangen til å revurdere et vedtak. Bestemmelsen stiller opp en to-leddet vurdering hvor inngangsvilkåret er om det har skjedd «vesentlige endringer i de forhold som har vært avgjørende for innvilgning av grunnstønad eller hjelpestønad eller størrelsen på slik stønad».
Det presiseres at nye regler eller praksisendringer ikke kan ha tilbakevirkende kraft. Ny behandling må derfor ta utgangspunkt i de reglene som var gjeldende da stønaden ble innvilget.
[Tilføyd 4/14]
Ved revurdering bør det utøves skjønn ved innhenting av legeerklæring. Det vil ikke alltid være nødvendig å innhente ny legeerklæring. Dette gjelder særlig ved alvorlige og uhelbredelige lidelser. Det bør også vurderes om det foreligger legeerklæring i andre saker som kan benyttes. Dersom det er tvil om det er nødvendig å innhente ny legeerklæring, kan rådgivende lege vurdere om saken allerede er tilstrekkelig medisinsk belyst.
Videre er det i disse sakene NAV som må sannsynliggjøre at det har skjedd en endring, bevisbyrden er således snudd i forhold til bevisbyrden ved vurderingen av et krav. Dette følger av lovens karakter og praksis, se TRR-2005-2311. Likevel er det klart at medlemmet har en medvirkningsplikt etter § 21-3. Dersom medlemmet ikke gir opplysninger vil det være adgang til å stanse stønaden, se § 21-7.
NAV har hjemmel for å innhente opplysninger i § 21-4.
Det kan ikke stilles strengere krav til dokumentasjon i revurderingen enn det gjøres ved behandlingen av opprinnelig krav.
For at en endring skal kunne få betydning for en tidligere tilstått grunnstønad eller hjelpestønad, er det et vilkår at det dreier seg om en vesentlig endring av de faktiske forholdene som var avgjørende for grunnstønads- eller hjelpestønadsvedtaket. Det er derfor ikke relevant at NAV senere ser annerledes på forholdene.
Endringene kan gjelde bedring av den medisinske tilstanden eller andre endringer i den trygdedes situasjon, som gjør at de nødvendige ekstrautgiftene eller pleiebehovet ikke lenger er av samme omfang som før. Som eksempel nevnes at grunnstønad til dekning av transportutgifter kan falle bort når den trygdede slutter i sitt arbeid.
Ikke enhver endring kommer i betraktning, den må være vesentlig. Dette må avgjøres etter et konkret skjønn.
Når utgiftsnivået synker under minstegrensen for rett til grunnstønad etter en viss sats eller hjelpebehovet synker under minstegrensen, skal endringen anses for vesentlig.
Når det gjelder vesentlige endringer som følge av at ekstrautgifter som tidligere var dekket ved grunnstønad nå delvis dekkes f.eks. etter lovens kapittel 5 eller bestemmelser utenfor folketrygdloven, vises det til generell del punkt 3.2.
En vesentlig endring må ha et varig preg før det kan bli tale om å ta saken opp til ny behandling. De rent forbi gående endringer er derfor ikke relevante selv om de i og for seg er vesentlige.
[Endret 4/14]
Resultatet av den nye behandlingen av saken kan bli at det treffes vedtak om at stønaden skal opphøre helt eller at stønadssatsen skal settes ned eller opp. Etter omstendighetene kan resultatet også bli at stønaden skal løpe uendret.
[Endret 4/14]
Når det treffes vedtak om en ytelse, skal det vurderes om det skal fastsettes et revurderingstidspunkt for ytelsen. Revurderingstidspunktet må fremkomme av vedtaket. En slik bestemmelse har ingen annen betydning enn at den tjener som informasjon for medlemmet og som påminnelse for NAV. En slik revurderingsklausul innebærer derfor ikke at vedtaket kan anses som midlertidig eller tidsbegrenset.
Det bør utvises skjønn når det vurderes når saken skal tas opp til revurdering.Medlemmet har en plikt etter § 21-3 til å gi opplysninger i forhold som kan være avgjørende for ytelsen. Generelt bør det utvises varsomhet med å revurdere stønad basert på kronisk sykdom uten sannsynlighet for spontan bedring eller som følge av behandling.
Når det gjelder barn kan de samme hensyn som ligger bak bestemmelsens andre ledd gjøre seg gjeldende. I disse sakene kan det skje raske endringer i forhold av betydning og dette bør tas med i vurderingen av når stønaden skal revurderes.
Hvis det skjer endringer i den praksis som gjelder for ytelse av grunnstønad, anses ikke dette som en vesentlig. Ved lovendringer vil det bli fastsatt ikrafttredelsesbestemmelser, eventuelt overgangsbestemmelser, som regulerer forholdet for de som allerede har løpende ytelser. Slike endringer anses heller ikke for vesentlige endringer i henhold til denne bestemmelsen.
[Endret 4/14]
Regelen innebærer at et vedtak om forhøyet hjelpestønad alltid må revideres hvert tredje år. Når saken vurderes på nytt skal alle sider ved saken prøves. Bestemmelsen er i samsvar med bestemmelsen i tidligere forskrifts § 7 nr. 2 siste ledd. Bakgrunnen for bestemmelsen er at denne stønaden kun gis til barn og unge, og at raske endringer i forhold av betydning lett vil kunne forekomme.
Andre ledd er ikke til hinder for at en sak om forhøyet hjelpestønad tas opp til revurdering før det er gått tre år. Dette følger av den generelle regelen i § 6-7 første ledd. Dette må vurderes skjønnsmessig og konkret i den enkelte sak og vil i tillegg kunne gjøres dersom NAV mottar nye opplysninger fra medlemmet.